با وجود رکود سنگین معاملات در بازار خودرو، قیمتها همچنان همگام با افزایش نرخ دلار مسیر صعودی را طی میکنند؛ روندی که با درآمد ثابت و ریالی خانوارها همخوانی ندارد و بازار خودرو را به وضعیتی مبهم و نگرانکننده رسانده است.
افزایش قیمت خودرو بدون رونق معاملات
به گزارش موج خودرو، بازار خودرو ایران در هفتههای اخیر بار دیگر شاهد افزایش مداوم قیمتها بوده است؛ آن هم در شرایطی که خبری از رونق خرید و فروش نیست. کاهش مراجعه به نمایشگاهها و افت محسوس معاملات نشان میدهد تقاضای مؤثر در بازار وجود ندارد، اما قیمت خودرو همچنان افزایشی است.
همزمان با رشد نرخ ارز، قیمت خودرو نیز بهصورت مستقیم و حتی روزانه افزایش مییابد؛ مسیری که هیچ تناسبی با وضعیت معیشتی خانوارها و سطح درآمد آنها ندارد.
خودرو؛ از کالای مصرفی تا ابزار سرمایهگذاری
بررسیها نشان میدهد خودرو در سالهای اخیر از یک کالای مصرفی به کالایی سرمایهای و سفتهبازانه تبدیل شده است. در حالی که درآمد اغلب خانوارها ریالی و عمدتاً ثابت است، قیمت خودرو بر مبنای نرخ دلار تعیین میشود؛ موضوعی که شکاف عمیقی میان قیمتها و توان خرید مردم ایجاد کرده است.
نتیجه این وضعیت، کنار رفتن بخش بزرگی از طبقه متوسط از بازار خودرو و محدود شدن امکان خرید به گروههای خاصی از جامعه است.
رکود بازار خودرو؛ قیمتها تابع عرضه و تقاضا نیستند
اگرچه بازار خودرو با رکود شدید مواجه است، اما برخلاف منطق اقتصادی، قیمتها کاهش نمییابد. این تناقض نشان میدهد که سازوکار قیمتگذاری خودرو دیگر تابع عرضه و تقاضای واقعی نیست و بیشتر تحت تأثیر عوامل زیر قرار دارد:
- نوسانات نرخ ارز
- انتظارات تورمی
- نبود سیاستگذاری شفاف در حوزه تولید و واردات
- ضعف نظارت بر بازار خودرو
چرا قیمت خودرو با کاهش دلار اصلاح نمیشود؟
یکی از پرسشهای جدی در بازار خودرو این است که چرا با هر افزایش نرخ ارز، قیمت خودرو بلافاصله رشد میکند، اما در زمان ثبات یا کاهش دلار، خبری از اصلاح قیمتی نیست.
کارشناسان معتقدند نبود سیاستگذاری پایدار و عدم شفافیت در نظام قیمتگذاری، باعث شده افزایش قیمتها دائمی و کاهشها موقتی یا کاملاً حذف شود؛ موضوعی که به تضعیف اعتماد عمومی نسبت به بازار خودرو منجر شده است.
هشدار کارشناسان؛ تعمیق رکود و فشار معیشتی
کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند تداوم این روند میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد، از جمله:
- تعمیق رکود در بازار خودرو
- افزایش شکاف طبقاتی
- تشدید فشار معیشتی بر خانوارها
- کاهش کارکرد اقتصادی بازار خودرو
بازاری که در آن قیمتها صعودی است اما خریدار واقعی وجود ندارد، عملاً از تعادل خارج شده و به بستری برای سوداگری تبدیل میشود.
راه خروج بازار خودرو از وضعیت فعلی چیست؟
به باور تحلیلگران، بازگشت تعادل به بازار خودرو نیازمند چند اقدام اساسی است:
- ایجاد ثبات در بازار ارز
- شفافسازی سیاستهای تولید و واردات خودرو
- اعمال نظارت مؤثر بر قیمتگذاری
- کاهش انتظارات تورمی و رفتارهای سفتهبازانه
تا زمانی که این اصلاحات انجام نشود، بازار خودرو در مسیری حرکت خواهد کرد که در آن قیمتها دلاری افزایش مییابد و قدرت خرید مردم بهصورت ریالی کاهش پیدا میکند.
دیدگاه شما